W ostatnich latach Polska znalazła się wśród krajów o najwyższym wskaźniku śmiertelności pacjentów chorych na raka jamy ustnej. Jest to również najczęściej występujący rodzaj raka w Europie. Głównie dotyczy mężczyzn po 50. r. ż., ale co raz częściej spotyka się w młodszych grupach wiekowych. Z biegiem lat, sytuacja wciąż nie ulega poprawie, dlatego kluczową rolą jest uświadamianie i profilaktyka. Tylko jego wczesne wykrycie, daje szansę na wyleczenie. Niestety większość pacjentów zgłasza się do lekarza stomatologa zbyt późno, dlatego choroba zbiera tak ogromne, śmiertelne żniwo.

Najczęstsze czynniki wywołujące raka:
– palenie papierosów,
– spożywanie nadmiernej ilości alkoholu wysokoprocentowego,
– zaniedbana higiena jamy ustnej, która prowadzi do przewlekłych stanów zapalnych,
– przewlekłe urazy śluzówki jamy ustnej.

Jednoczesne występowanie wszystkich czynników zwiększa ryzyko zachorowania aż 10- krotnie! Rak jamy ustnej rozwija się na podłożu zmian przedrakowych, czyli takich które łatwiej przechodzą transformację nowotworową.

Do najczęstszych możemy zaliczyć:
– leukoplakię, czyli rogowacenie białe najczęściej występujące na bocznych krawędziach języka, na błonie śluzowej policzków oraz na dziąsłach,
– erytroplakię, czyli rogowacenie czerwone, które ma bardzo wysokie ryzyko zezłośliwienia.

Objawami raka jamy ustnej są:
– białe/ czerwone plamki,
– przedłużające się, nie poddające leczeniu owrzodzenia,
– ból
– w przypadku raka języka i dna jamy ustnej- trudności w poruszaniu językiem i połykaniu,
– szczękościsk,
– powiększone węzły chłonne podżuchwowe,
– przykry zapach z ust,
– nieuzasadniony nagły spadek masy ciała.

Jak się przed tym uchronić?
Przede wszystkim należy zrezygnować z palenia papierosów i picia alkoholu. Bardzo istotnym aspektem jest prawidłowa higiena jamy ustnej. Dodatkowo należy zgłaszać się co pół roku do stomatologa na przegląd, gdyż najczęściej to on ma możliwość zauważenia zmian i skierowania do specjalisty, co warunkuje wczesne wykrycie i zwiększa szanse na wyleczenie. Warto się również pochylić nad tematem e- papierosów, które są ostatnio bardzo popularne jako alternatywa dla tradycyjnych papierosów. Trzy niezależne od siebie ośrodki naukowe, tj.: Uniwersytet w Quebecu, University of Rochester, Desert Research Institute dowiodły szkodliwość e – papierosów, ze szczególnym uwzględnieniem jamy ustnej. Podczas spalania uwalniane są niedopuszczalne ilości alhedydów – związków silnie toksycznych, które powodują bardzo szybkie obumieranie komórek nabłonkowych jamy ustnej, który jest pierwszą barierą przed wnikaniem bakterii bytujących w jamie ustnej w głąb tkanek. Jest to pierwszy krok w kierunku raka jamy ustnej!

Dajmy o nasze zdrowie i badajmy się regularnie!